Sağlığımız için ne kadar uyumalıyız?

Sağlıklı ve kaliteli bir yaşam için uyku çok önemlidir. Düzensiz uyumak, birçok sağlık problemini de beraberinde getirir. Soğuk algınlığı, grip, bağırsak hastalıkları, reflü, şiddetli baş ağrıları, migren, geçici görme bozuklukları gibi durumların temelinde uykusuzluk yer alır. Vücut reaksiyon süresinin azalması, düşünme hızının, metabolizmanın, fiziksel tepki hızının azalmasını da etkiler. Bunların yanında olaylar karşısında olumsuz duygusal etkinin, yetersiz uykuyla güçlendiği ortaya çıkmıştır.

Uykusuz bir zihin, öğrenme kabiliyetini zamanla kaybeder çünkü uyku öğrenilenleri pekiştirme açısından önemli bir etkendir. Uyku sırasında beyin yaşadıklarımızı sıralar, gruplandırır, anlamlandırır ve sağlamlaştırır. İş verimini arttırma yollarının başında yeterli uykuyu almak gelir. Beden ve beyin uykuya doymadığı zaman dikkatsizlik ve konsantrasyon bozukluğu artar, iş verimi düşer. Yalnızca bir gece yetersiz uyumanız bile ertesi günkü aktifliğinizi ve becerilerinizi etkiler. Yetişkinlerde uyku için ideal süre 7 ila 9 saattir. Yapılan bir çalışmada, günde 6 saatten az uyuma alışkanlığı olan kişilerde felç görülme riski, günde 7-8 saat uyuyanlara göre 4,5 kat daha yüksek olduğu gösterilmiştir. Diğer türlü düşünüldüğünde ise 9 saatten fazla uyumak da kalp rahatsızlıkları, diyabet gibi riskleri arttırır. Gelişim döneminde düzensiz ve yetersiz uyku, zihinsel ve zekâ gelişimini temelden etkileyebilir.

Herhangi bir etken madde kullanmadan kendi isteğiyle en uzun uykusuz kalma rekoru 264,4 saat (11 gün 24 dakika) ile 17 yaşındaki Randy Gardner’a ait. Gardner, deneyinin ilk günü sorun yaşamazken ikinci günün sonunda gözleri odaklama sorunu yaşadı. Sonrasında nesneleri dokunarak tanıyamamaya başladı. Üçüncü gün ile birlikte öfkeli ve dengesiz hale geldi. Gün geçtikçe konsantre olmakta zorlandı, kısa dönemli hafıza sorunları yaşadı, halüsinasyon görmeye başlayarak paranoyak hale geldi. Deneyin sonrasında Gardner uzun vadede psikolojik veya fiziksel bir hasar olmadan iyileşebilmiş olmasına rağmen, uyuma yeteneğini kaybeden kişilerde hormonal dengesizlik, hastalık ve ileri durumlarda ölüm bile görülebilmektedir. Guiness rekorlar kitabı, insan sağlığına verdiği zarardan hatta olası bir ölüm tehlikesinden dolayı bu yöndeki rekor deneme çalışmalarını reddetmiştir. Belirli bir uyku düzeni oturtarak vücudumuzu dinlendirmemiz hayat kalitemiz açısından oldukça önemli. Lütfen her birimiz uykumuza gereken önemi verelim.